Pre-Amplifikatör nedir.

 Mikrofon pre-amplifikatörü, mikrofon sinyalini daha güçlü bir seviyeye yükseltmek için kullanılan bir devre elemanıdır. Bu devreler, düşük seviyelerdeki mikrofon sinyallerini, daha yüksek voltaj seviyelerini dönüştürerek, genellikle daha sonraki ses işleme aşamalarına uygun hale getirir. Mikrofon ön amplifikatörleri genellikle iki ana tasarım yaklaşımıyla yapılır transistörlü devreler ve amplifikatör (opamp) tabanlı devreler . arasındaki farkları şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Transistörlü Mikrofon Pre-Amplifikatörü

• Çalışma Prensibi : Bu devre, genellikle tek bir veya birkaç transistör kullanılarak tasarlanır. Transistörler, sinyali arttırmak için ana olarak kullanılır.
• Avantajlar :
• Yüksek güçlü uygulamalar için tercih edilebilir.
• Kendi başına yüksek çıkış gücü sağlayabilir.
• Doğal ses tonu, "analog" sıcaklık hissiyatını sağlar.
• Tasarım genellikle daha karmaşıktır ve daha fazla içerir.
• Transistörler genellikle opamp'lere kıyasla daha düşük lineerliğe sahiptir, ancak distorsiyon durumları da mümkündür.
• Stabilite sorunları daha fazla olabilir.

• Kapastif mikrafon Pre-Amplifikatör devresi :

Malzeme listesi:

2adet 10k

1adet 100k

2adet 100nf

1adet BC547

1adet kondenser (kapastif) mikrafon

• Dinamik mikrafon Pre-Amplifikatör devresi:

Malzeme listesi:

1adet 3K9

2adet 330K

1adet 4K7

2adet 1K

2adet 10K

2adet 330NF

1adet 12P

1adet 47MF

2adet BC546

1adet dinamik mikrafon

2. Opamp'lı (Operasyonel Amplifikatörlü) Mikrofon Pre-Amplifikatörü

• Çalışma Prensibi : Bu devre, genellikle bir veya daha fazla kapasiteli amplifikatör (opamp) kullanır. Opamp'ler, yüksek kazanç sağlayan, düşük distorsiyonlu amplifikatörlerdir ve genellikle geri besleme yoluyla stabil ve doğrusal amplifikasyon sağlarlar.
• Avantajlar :
• Daha basit ve kompakt bir şekilde muhafaza etmek mümkündür.
• Daha yüksek lineerlik ve düşük distorsiyon sunar.
• Şebeke daha stabil ve güvenilirdir.

Malzeme listesi:

3adet 10k

1adet 470k

1adet 100nf

1adet LM741

1adet kondenser (kapastif) mikrafon

                                             Pre-Amplifikatör video:

Mikrofon

Mikrofon ve çeşitleri

Mikrofon, ses dalgalarını elektriksel sinyallere dönüştüren bir cihazdır. Mikrofonlar, ses kaydı, iletimi veya yükseltilmesi gibi pek çok alanda kullanılır. Çalışma prensibi, genellikle bir diyaframın titreşimlerini algılayıp bunları elektrik sinyallerine dönüştürmeye dayanır.

Mikrofon Çeşitleri

Mikrofonlar, tasarımlarına, çalışma prensiplerine ve kullanım amaçlarına göre çeşitli türlere ayrılır. İşte en yaygın mikrofon türleri:

• Kondansatör (Condenser) kapastif Mikrofonlar.

• Dinamik Mikrofonlar.

Dinamik Mikrofon Nedir?

Dinamik mikrofon, ses dalgalarını elektrik sinyaline dönüştürmek için elektromanyetik indüksiyon prensibini kullanan bir mikrofondur. Bu mikrofonlar, sesi yakalamak için elektromanyetik indüksiyon prensibini kullanır ve genellikle canlı performanslar, sahne uygulamaları ve yüksek sesle kullanılan enstrümanlar için idealdir. Dinamik mikrofonlar, ses kaynağından gelen titreşimleri bobin üzerindeki manyetik alanı değiştirerek elektrik sinyallerine dönüştürür. Bu sayede, yüksek ses basınç seviyelerine dayanıklı olup, ses kaynaklarının net ve güçlü bir şekilde yakalanmasını sağlar. Bu mikrofon türü, sağlam yapısı, dayanıklılığı ve yüksek ses basınç seviyelerine dayanabilmesi nedeniyle hem sahne performanslarında hem de günlük kullanımlarda sıkça tercih edilir.

Dinamik Mikrofon Kullanım Alanları:

Dinamik mikrofonlar genellikle canlı performanslar, konserler ve sahne uygulamaları için idealdir. Sahne performanslarında vokallerin yanı sıra yüksek sesle çalınan enstrümanları da başarılı bir şekilde yakalarlar. Bateri, elektrikli gitar ve bas gibi yüksek sesle çalınan enstrümanların kaydında tercih edilirler.Yüksek ses basınçlarına karşı dayanıklı olmaları, bu tür canlı performanslarda güvenilir bir ses kaydı sağlar.

Ayrıca, dinamik mikrofonlar stüdyo kayıtlarında da kullanılabilir. Özellikle enerjik ve agresif tonlar gerektiren müzik türlerinde tercih edilirler. Ses kaynağından gelen yüksek bas tepkisi ve iyi yalıtım özellikleri sayesinde, vokal kayıtları, rock müzik enstrümanları ve perküsyon gibi yüksek sesle çalınan enstrümanlar için ideal bir seçenektir.

Çalışma Prensibi

Dinamik mikrofonun ana bileşenleri şunlardır:

1. Diyafram: Ses dalgalarıyla titreşen ince bir zar.
2. Bobin: Diyaframa bağlıdır ve mıknatısın çevresinde hareket eder.
3. Manyetik Alan (Mıknatıs): Bobin ile birlikte bir elektrik akımı oluşturur.

Ses dalgaları diyaframı titreştirdiğinde, bobin bir mıknatısın manyetik alanında hareket eder. Bu hareket, Faraday'ın elektromanyetik indüksiyon yasasına göre bir elektrik sinyali üretir. Bu sinyal daha sonra bir amplifikatöre veya ses işleme cihazına gönderilir.

Özellikleri

• Dayanıklılık: Sert kullanım koşullarına dayanabilir.
• Güç Gerektirmez: Harici bir enerji kaynağına ihtiyaç duymaz.
• Hassasiyet: Daha az hassas olduğu için dış gürültüleri azaltma konusunda iyidir.
• Yüksek Ses Basıncı Seviyelerine Dayanım: Yüksek ses seviyelerine maruz kaldığında bozulma yapmaz.

Avantajları

1. Dayanıklılık: Düşmelere, darbelere ve zorlu koşullara karşı dayanıklıdır.
2. Kolay Kullanım: Harici güç kaynağına ihtiyaç duymaz, bağlayıp hemen kullanılabilir.
3. Uygun Maliyet: Diğer mikrofon türlerine göre genellikle daha ekonomiktir.
4. Yüksek Ses Basıncı Toleransı: Canlı performanslar ve davul gibi yüksek sesli enstrümanlarda kullanılabilir. 

Dezavantajları

1. Sınırlı Hassasiyet: Çok düşük seviyeli sesleri veya ince ayrıntıları algılamakta zorlanabilir.
2. Dar Frekans Aralığı: Kondansatör mikrofonlar kadar geniş bir frekans aralığına sahip değildir.
3. Ağırlık: İçindeki bobin ve mıknatıs nedeniyle biraz daha ağır olabilir. 

Kullanım Alanları

• Sahne Performansları: Şarkıcılar ve konuşmacılar için.
• Enstrüman Kayıtları: Davul, gitar amplifikatörleri gibi yüksek ses basıncı üreten enstrümanlar için.
• Canlı Yayınlar ve Etkinlikler: Dış gürültüyü azaltması ve dayanıklılığı nedeniyle.
• Podcast ve Röportajlar: Hareket halindeyken kullanım için.

Dinamik Mikrofonun Diğer Mikrofon Türlerinden Farkı

• Kondansatör Mikrofonlara Göre: Daha dayanıklı, güç gerektirmez, ancak hassasiyeti ve frekans tepkisi daha sınırlıdır.
• Şerit Mikrofonlara Göre: Daha sağlam ve geniş kullanım alanına sahiptir, ancak şerit mikrofonların doğal ses karakterine sahip değildir.

Dinamik mikrofonlar, sağlamlıkları ve güvenilirlikleri sayesinde profesyonel ve amatör kullanımlar için vazgeçilmez bir seçenektir.

• Kondansatör kapaitif (Condenser) Mikrofonlar:

Kapasitif Mikrofon Nedir?

Kapasitif mikrofon, genellikle kondansatör mikrofon olarak bilinir ve ses dalgalarını elektrik sinyaline dönüştürmek için kapasitans değişimini kullanan bir mikrofondur. Bu mikrofonlar, hassasiyetleri ve geniş frekans yanıtları nedeniyle profesyonel ses kayıtlarında ve stüdyo ortamlarında yaygın olarak kullanılır.

Kapasitif mikrofon çalışma mantığı Sabit levha ve bir de hareketli iletken levha arasında hava boşluğu bırakılarak kapasite elde edilir. Hareketli levha aynı zamanda diyafram görevi de yapar. Kapasitif mikrofonlar şarjlı bir kondansatörün yükü değiştirildiğinde elektrik akımının elde edilmesi esasına dayalı olarak çalışır. UCC bataryası (1,5-45V) sürekli olarak beslediği için kondansatörlü mikrofon sürekli şarjlıdır. Ses dalgalar diyaframa çarptığında mekanik titreşimler meydana gelir.Titreşimin plakalar arasındaki hava aralığını daralıp genişletmesiyle kapasite değişimi sağlar. Kapasitenin değişmesi ile devreden küçük bir akım geçer. Devreden geçen akım direnç üzerinde bir gerilim düşümü meydan

getirir. Bu gerilim küçük olduğu için bir yükselteç devresiyle yükseltilerek kullanılır. Kapasitif mikrofonlar DC akım ile beslenerek kullanıldıkları ve küçük boyutlarda üretilebildikleri için robotik çalışmalar için uygundur. Kapasitif mikrofonların 50 – 15.000 Hz arasında oldukça geniş bir frekans karakteristiği vardır. 

Başlıca şu üstünlüklere sahiptir: a-) 50 – 15.000 Hz arasında oldukça geniş bir frekans karakteristiği vardır. b-)Distorsiyon Parazit oranları azdır. c-) Empedansı büyüktür (10 – 50 MΩ). 

Bu özelliklere karşın şu tip dezavantajları vardır: a-) Diğer mikrofonlardan farklı olarak, bir besleme kaynağına ihtiyacı vardır. b-) Yükselteç ile mikrofon arası kablonun kapasitif etkisi mikrofon kapasitesini etkileyerek parazite neden olur. c-) Bu etkiyi azaltmak amacıyla mikrofon içine bir yükselteç konur. Kapasitif mikrofonların devreye bağlantısı DC beslemeli olarak yapılır. Mikrofonun plâkalarına uygulanan DC, modele göre 1,5 – 48 V arasında değişmektedir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kapasitif mikrofonların DC beslemesinde bir ya da iki adet kalem pil bulunur.    

Çalışma Prensibi

Kapasitif mikrofonun ana bileşenleri:

1. Diyafram: İnce bir metal veya metal kaplı plastik film.
2. Arka Plaka: Sabit bir metal levha.

Bu iki parça, bir kondansatörün plakalarını oluşturur. Ses dalgaları diyaframı hareket ettirdiğinde, plakalar arasındaki mesafe değişir. Bu da kondansatörün kapasitesini değiştirir.

Elektronik bir devre, bu kapasite değişimlerini bir elektrik sinyaline dönüştürür. Bu sinyal, daha sonra güçlendirilerek ses olarak işlenebilir.

 

Özellikleri

• Hassasiyet: Çok düşük seviyedeki sesleri bile algılayabilir.
• Frekans Tepkisi: Geniş bir frekans aralığı sunar, bu nedenle daha doğal ve ayrıntılı ses üretir.
• Dış Güç Gereksinimi: Çalışması için bir enerji kaynağına ihtiyaç duyar. Genellikle +48V phantom power kullanılır.
• Düşük Gürültü: Yüksek sinyal-gürültü oranına sahiptir.

Avantajları

1. Yüksek Hassasiyet: Zayıf veya detaylı sesleri bile algılayabilir.
2. Geniş Frekans Yanıtı: Doğal ve gerçekçi ses üretimi sağlar.
3. Çok Yönlü Kullanım: Stüdyo kayıtları, vokal kaydı ve enstrüman mikrofonlaması gibi alanlarda idealdir. 

Dezavantajları

1. Kırılganlık: Dinamik mikrofonlara kıyasla daha hassastır ve dikkatli kullanım gerektirir.
2. Dış Güç Gereksinimi: Harici bir enerji kaynağı olmadan çalışmaz.
3. Maliyet: Daha hassas yapısı ve özellikleri nedeniyle genellikle daha pahalıdır.

Kullanım Alanları

• Müzik Kayıtları: Vokal ve akustik enstrümanların detaylı kaydı.
• Stüdyo Çalışmaları: Hassasiyet ve frekans tepkisi gerektiren profesyonel ses kayıtları.
• Podcast ve Yayıncılık: Net ve kaliteli ses için.
• Film ve Video Prodüksiyonu: Ortam seslerini ve diyalogları doğal şekilde yakalamak için.

Kapasitif Mikrofonun Diğer Mikrofonlardan Farkı

Kapasitif mikrofonlar, dinamik mikrofonlara kıyasla daha hassas ve geniş bir frekans aralığına sahiptir. Bu nedenle, düşük seviyeli detayları yakalamak istediğiniz durumlarda (örneğin bir stüdyo kaydında) tercih edilirken, dinamik mikrofonlar canlı performanslar ve sahne

• İki metal plaka (bir diyafram ve bir arka plaka) arasında değişen kapasitansı kullanır.
• Yüksek hassasiyet ve geniş frekans aralığı sunar.
• Stüdyo kayıtlarında tercih edilir.
•  
• Şerit (Ribbon) Mikrofonlar:
• Çok ince bir metal şeridin manyetik alanda titreşmesiyle çalışır.
• Sıcak ve doğal bir ses üretir.
• Hassas ve dikkatli kullanım gerektirir.

2. Kullanım Amacına Göre Mikrofonlar

• El Mikrofonları:
• Genellikle konuşmacılar ve şarkıcılar tarafından sahnede kullanılan, taşınabilir mikrofonlardır.
• Yaka (Lavalier) Mikrofonları:
• Küçük boyutlarıyla giysilere takılabilir.
• Haber bültenleri, belgeseller ve konferanslar için idealdir.
• Kafa Mikrofonları:
• Kullanıcıların ellerini serbest bırakmasını sağlar.
• Spor antrenörleri ve sahne sanatçıları tarafından sıkça kullanılır.
• Shotgun Mikrofonlar:
• Dar bir alanda ses toplar.
• Film ve video prodüksiyonlarında tercih edilir.

3. Polar (Yönelme) Karakteristiğine Göre Mikrofonlar

• Omnidirectional Mikrofonlar:
• Tüm yönlerden gelen sesi eşit şekilde algılar.
• Ortam ses kaydı için uygundur.
• Cardioid Mikrofonlar:
• Kalp şekline benzeyen bir algılama deseni vardır.
• Önden gelen sesleri daha fazla, yanlardan ve arkadan gelen sesleri daha az algılar.
• Supercardioid ve Hypercardioid Mikrofonlar:
• Daha dar bir ön algılama açısı sunar.
• Arka plan gürültüsünü daha iyi engeller.
• Figure-8 (Bidirectional) Mikrofonlar:
• Hem ön hem de arka yönlerden gelen sesleri algılar.
• Röportajlarda veya müzik kayıtlarında kullanılır.

Mikrofonların Kullanım Alanları

• Müzik Kayıtları: Kondansatör ve şerit mikrofonlar tercih edilir.
• Canlı Performanslar: Dinamik mikrofonlar dayanıklılıkları nedeniyle öne çıkar.
• Film ve Video Prodüksiyonu: Shotgun mikrofonlar yaygındır.
• Konferanslar ve Eğitim: Yaka ve kafa mikrofonları sıkça kullanılır.
• Günlük Kullanım: Bilgisayar mikrofonları veya akıllı telefon mikrofonları.

Mikrofon Çeşitleri ve Özellikleri
Günümüzde çeşitli alanlarda kullanılan mikrofon modelleri, farklı kullanım çeşitliliklerine göre tasarlanmıştır. İdeal bir ses kaydı elde etmek için, kullanım alanına uygun mikrofon türünü seçmek önemlidir. Mikrofonlar genel olarak Condenser ve Dinamik olarak iki ana kategoriye ayrılır. Doğru mikrofonu seçerek, kayıt yapacağınız alana en uygun olanı tercih edebilir ve en kaliteli kayıtları elde edebilirsiniz.

                                                                        Videolu anlatım: